تاثیر زبان بر احساسات

▣ زبان ، خودآگاه یا ناخودآگاه ، تحت تأثیر احساسات گوینده است . از این رو برخی واج‌ها راحت‌تر و با فشار کمتری بیان و بعضی دیگر با ایجاد انقباض بیشتری در اندام گفتار تلفظ می شوند. مثلا هنگام آرامش و شادی، از واج‌های روان و سایشی، و هنگام غم و عصبانیت، از واج‌های انسدادی و انقباضی بیش تر استفاده می کنیم .
▣ پند و نصیحت از موضوعاتی است که معمولاً لطافت زبان در آن کم رنگ است و بیشتر به حالت امر و تحکم گرایش دارد.  
● س - ش ـ ا ـ ر : شادی و آرامش ، اصوات نرم و صاف
● ل : استراحت و سرخوشی ، در مورد مایعات
● چ ـ خ ـ ت ـ د ـ ک ـ گ ـ  ح ـ غ ـ ز : خشونت ، درشتی ، تهاجم ، سروصدا ، غصه ، نفس کشیدن سخت
● ک ـ گ : حس ناخوشایند
● ن ـ و ـ م : نهی و نفی
● ف ـ تا حد‌ی «و» : حرکات سَبُک و ساده ، باد ، پریدن .
● ب ـ پ : حرکت و سرعت و صداهای انفجاری

✓ منبع :  مقاله ی نقش و کارکرد آواها (واج­ها) در شعر فارسی ـ  دکتر محمدجلیل بهادری و علی­ اکبر شیری